7 điều tôi học về nhiếp ảnh từ Pablo Picasso
Một trong những nhiếp ảnh gia ưa thích của tôi, Ernst Haas, nói rằng chúng ta nên tìm nguồn cảm hứng từ mọi nơi. Việc nghe nhạc, xem tranh và các bức điêu khắc và đọc sách chăm bón cho trí tưởng tượng của bạn rất nhiều so với chỉ nhìn vào tác phẩm của nhiếp ảnh gia khác.
Tôi nghĩ điều đó đúng. Việc khám phá tác phẩm của họa sĩ tôi yêu quý cũng làm giàu cho chính tôi như khi tôi khám phá thành phố mới lúc bình minh. Tương tự với việc dạo quanh một khu rừng và chụp ánh mặt trời xuyên qua các tán cây vậy.
Trí óc của chúng ta là các sinh vật đói khát. Chúng ta nghĩ khoảng 60-70000 suy nghĩ mỗi ngày với phần lớn là cùng những suy nghĩ chúng ta có hôm qua (và hôm kia). Thật đáng sợ. Bạn có thể thấy sống cuộc sống tự động dễ dàng ra sao.
Chúng ta có thể chọn nghĩ về những điều như hôm qua hoặc chúng ta cung cấp cho não ta những ý tưởng mới – hình tượng, giác quan, câu từ hoặc âm nhạc.
Một hoạ sĩ người đã truyền cảm hứng cho tôi bằng tác phẩm và ý tưởng của ông là Pablo Picasso. Khi ông nói về quá trình nghệ thuật, ông đã miêu tả nhiều niềm tin cốt lõi về chụp ảnh.
Ông gợi tôi nhớ về các yếu tố quan trọng và thú vị nhất về việc sống một cuộc sống sáng tạo mà trong sự bận rộn của cuộc sống tôi thường hay quên.
Hôm nay tôi muốn chia sẻ vài ý tưởng của Picasso đầy cảm hứng đáng kinh ngạc và tác động lên bất cứ chuyến hành trình nhiếp ảnh nào.
Câu nói của Picasso tóm gọn lại lý do tại sao tôi cống hiến cuộc đời mình cho nhiếp ảnh. Tại sao tôi để nó trở thành bản chất của mình.
Có vài thứ về nhiếp ảnh khuấy động tận sâu trong tâm hồn tôi. Tôi cảm thấy muốn sống hơn khi chụp ảnh hơn tôi làm với những thứ khác.
Chơi với con hoặc nói chuyện với con trai tuổi thiếu niên tới tận đêm về các thách thức nó đối mặt mang lại cùng cảm giác mục đích như thế. Tuy nhiên, rất ít các thứ khác hoà hợp thứ cảm xúc tôi có trong hành động sáng tạo.
Nhiếp ảnh là một cuộc truy đuổi đầy tích cực về cuộc sống. Nó giúp tôi cảm thấy tôi không trượt trên bề mặt của cuộc đời – hối hả ngược xuôi, viết email và điền vào các biểu mẫu.
Dĩ nhiên không có gì sai với một trong những hoạt động đó, nhưng chúng có thực sự khiến bạn cảm thấy muốn sống không?
Chúng ta đều phải sống và làm những nhiệm vụ nhàm chán cần thiết. Nhưng chúng ta cũng có thể cam kết tạo khoảng trống lớn trong cuộc sống mình cho những thứ tạo nên sự thoả mãn sâu thẳm trong chính bản thân mình.
Câu nói này của Picasso là minh chứng khi nói: chụp ảnh ngay khi bạn không có tâm trạng, ngay khi bạn chỉ đang chụp những tấm ảnh rác. Cách duy nhất để có ảnh đẹp là tiếp tục chụp.
Bạn không bao giờ biết khi nào ánh sáng thay đổi đáng kể, điều này làm cho khung cảnh trước mặt bạn trông đẹp đến lạ kỳ. Hoặc một người lạ có thể chợt đi ngang trong lúc đang làm những thứ ngô nghê khiến bạn tò mò.
Dù tôi là nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, đôi lúc tôi cũng chịu sự trì hoãn nhiều như người kế bên. Tôi dự ra ngoài chụp nhưng bị xao nhãng bởi con mình hoặc quá mệt sau bữa ăn no.
Tôi nhận ra nếu tôi không ở ngoài kia, tôi sẽ không bao giờ biết trải nghiệm nào, ảnh nào tôi đang bỏ lỡ. Điều đó trông như một sự phí phạm điên khùng của cuộc đời.
Hãy đi tiếp. Tiếp tục tìm kiếm khung cảnh đẹp, những con người thú vị hoặc một khung cảnh đẹp. Dù cho thứ gì đem lại niềm vui cho bạn thì hãy đi và tìm nó.
Tôi nhìn vào hàng ngàn ảnh trên workshop của mình. Một thứ tôi thấy thường xuyên là mọi người chụp ảnh quá phức tạp. Khi ảnh của bạn quá phức tạp, bạn đang không định hình được chủ thể một cách đúng đắn.
Có hàng chục ý tưởng bố cục bạn có thể dùng giúp định hình chủ thể. Ví dụ, luật Một Phần Ba, tạo ra các phông nền sạch cho ảnh chân dung và quan sát thế giới dưới dạng các yếu tố, hình học khác nhau.
Khái niệm bao hàm trong tất cả những ý tưởng này về bố cục là loại bỏ những thứ không cần thiết.
Nhiếp ảnh là quá trình chọn lựa cái gì cần đưa vào khung hình và cái gì cần loại bỏ. Thật khôn ngoan khi tạo bố cục cho riêng mình sau đó quan sát và suy nghĩ. Có gì đó không ổn ở đây? Tôi cần loại bỏ những gì?
Ví dụ – một sai lầm phổ biến mà nhiều nhiếp ảnh gia mắc phải là không kiểm tra các góc. Thật tuyệt khi mọi người dành nhiều thời gian lên bố cục cho chủ thể nhưng không kiểm tra xung quanh khung hình, đặc biệt tại các góc, để thấy những thứ quan trọng nên xuất hiện tại đó.
Vì thế, chụp ảnh không chỉ – ‘Tôi bỏ gì vào khung hình đây?’ mà còn – ‘Tôi phải loại bỏ gì đây?’
“Có những hoạ sĩ biến đổi mặt trời thành một chấm vàng nhưng có những người với sự trợ giúp của nghệ thuật và sự thông minh đã biến chấm vàng thành mặt trời.” – Pablo Picasso
Nó cũng đúng với nhiếp ảnh gia. Bạn có thể chụp bất cứ gì và nó trông hoàn toàn thực. Tuy nhiên, cảm giác như thế nào khi bạn nhìn vào ảnh của mình?
Thật dễ để ghi lại mà không tạo ra bất cứ cảm xúc gì trong thành phố nóng ẩm ấy để nhìn vào khuôn mặt kia để cảm thấy kết cấu của toà nhà bạn đang chụp.
Chụp cảnh sáng tinh mơ của mùa đông lạnh giá thật đơn giản. Tuy nhiên, để biên dịch cảm xúc của cái đứng ở cánh đồng đầy sương với cái lạnh cắt da và cảm xúc sâu lắng của sự lạnh lẽo tới đáng sợ khi sương tràn ngập vùng đất ấy – đó là một kỹ năng hoàn toàn khác.
Cuối cùng, thành công của bất cứ tấm ảnh nào là liệu nó có tạo được sức ảnh hưởng lên người xem hay không. Câu hỏi duy nhất bạn cần hỏi là, ‘tấm ảnh này có gợi lên cảm xúc không?’
Không phải chỉ cái ta thấy mới tạo nên sức ảnh hưởng mà còn là thứ cảm xúc được hình thành trong cơ thể khi ta gặp thứ gì đó ta yêu, ghét hoặc khơi gợi niềm vui hoặc nỗi buồn.
Cảm xúc là cái ta nhớ. Ảnh không có cảm xúc thường ngay lập tức bị quên lãng.
Một trong những thứ làm tôi bất ngờ về việc trở thành bố mẹ là tụi trẻ tiếp thu ý tưởng rất nhanh, ‘Tôi không thể làm vậy bây giờ nên tôi sẽ không bao giờ có thể làm được.’
Khi bạn cho phép suy nghĩ đó vào tâm trí mình, nó có thể nhanh chóng sinh sôi cho tới khi bạn tha thiết được thuyết phục rằng bạn không thể làm được. Không bao giờ.
Tôi thấy nó trong con tôi và tôi thấy nó trong các khách hàng 70 tuổi đến workshop của mình. Tôi phải nói rằng, ‘Tôi không thể làm được, nên tôi sẽ không bao giờ có thể làm được,’ là một trong những ý tưởng mang tính huỷ diệt nhất cho nhiếp ảnh.
Dĩ nhiên, những người sợ công nghệ có thể không bao giờ trở thành những cameraman sống kỹ năng nhất được. Ngược lại, họ có thể vượt qua nhận thức cá nhân và trở nên thành thạo và tự tin với máy ảnh của mình. Tôi thấy minh chứng cho việc này khá thường xuyên.
Một trong những ý tưởng thú vị nhất tôi để ý đang xuất hiện trong cộng đồng khoa học những năm gần đây là ý tưởng về Neuroplasticity (Khả biến thần kinh).
Thay vì niềm tin cũ mèm về não chúng ta trở nên ‘cố định’ và không thể thay đổi khi ta bước vào tuổi trưởng thành, chúng ta giờ hiểu rằng não chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi được.
Thực tế ở bất cứ thời điểm nào của cuộc đời, con người có thể hoàn toàn nối lại các ý niệm và niềm tin chúng ta có về bản thân.
“Loại người nghĩ họ có thể và loại người nghĩ họ không thể đều đúng.” – Confucius
Hãy nghĩ về mọi thứ bạn tin bạn không thể làm với nhiếp ảnh và ra ngoài và thách thức những niềm tin ấy.
Nếu bạn tin bạn không thể đi theo nhiếp ảnh đường phố nhưng âm thầm muốn thử nó thì hãy làm đi.
Nếu bạn nghĩ bạn sẽ không bao giờ thuần thục chế độ Manual, hãy đọc tiếp về nó. Hãy đi ra ngoài thường xuyên nhất có thể. Phạm hàng tá sai lầm. Cuối cùng bạn sẽ đạt được thôi.
Nếu như tôi, bạn nghĩ, “Tôi không phải là nhiếp ảnh gia tự nhiên nhưng tôi thích thử nó,’ hãy đi và dành thời gian trong tự nhiên. Hãy thử nghiệm, chơi đùa và thử các thứ mới mẻ.
Miễn là bạn tiếp cận thế giới với thái độ ‘Tôi có thể’ thì bạn sẽ làm được.
“Mỗi ngày một hạt bụi từ Vũ trụ rơi xuống đầu bạn…với mỗi hơi thở, bạn đang hít vào những câu chuyện của Vũ trụ, của quá khứ và tương lai Trái Đất, mùi vị và câu chuyện xung quanh chúng ta, và cả những nguồn sống nữa”. – Pablo Picasso
Dĩ nhiên, nhiếp ảnh khởi nguồn như một bài tập chuyên môn. Bạn cần dùng loại máy móc thường có một chiếc máy tính bên trong. Hãy hiểu hoàn toàn cách nó vận hành. Ít nhất tới một mức độ bạn thấy thoải mái.
Nhiếp ảnh là sự tập hợp của chuyên môn và sáng tạo. Phần sáng tạo của nhiếp ảnh đến từ nơi thanh tao, độc đáo trong con người bạn.
Tầm nhìn sáng tạo của bạn chảy từ mọi thứ tạo nên con người bạn – trải nghiệm, cuộc sống, những gì bạn yêu và ghét.
Nó cũng đến từ thế giới xung quanh ta; từ cảm xúc của lịch sử ta trải nghiệm khi ta dạo quanh con đường phố cổ; từ cảm giác nể phục khi thấy một cái cây 500 năm tuổi kỳ vĩ.
Thế giới không phải là một mặt phẳng. Ở mọi nơi ta đều thấy ‘khoảnh khắc’; thời tiết; thời gian trong ngày. Chúng ta cũng biết rằng trong một vài giờ mọi thứ hiện tại ta đang thấy có thể thay đổi.
Đa số mọi người bị khoá lại trong suy nghĩ và tập trung vào chính mình đến nỗi họ không dám cởi mở với sự bí ẩn của thế giới.
Có các câu chuyện và ý tưởng xung quanh ta có thể truyền cảm hứng vào nhiếp ảnh, có thể khơi gợi các ý tưởng và cuộc phiêu lưu mới cho chúng ta.
Tất cả những gì ta cần làm là chú ý và cam kết với quyền năng tuyệt vời của nhiếp ảnh.
Càng lớn tuổi, tôi càng cảm giác như cần đòi hỏi ở chính mình nhiều hơn. Vào mỗi cuối ngày tôi muốn cực kỳ và thực sự thoả mãn, hài lòng. Không chỉ để vui hoặc hoàn thành danh sách việc cần làm.
Tôi muốn tạo ra thứ gì đó. Thứ hoàn toàn là của riêng tôi. Một sự sáng tạo không ai có vì họ không phải là tôi.
Nhiếp ảnh cho ta điều đó và tôi yêu thích điều đó. Nó có thể cho ta cơ hội để thấy, cảm nhận và trải nghiệm nhiều hơn trong thế giới này.
Không có nhiếp ảnh, cuộc sống sẽ không muôn màu, muôn vẻ và ý nghĩa như nó vốn có.
Khi đối mặt với giấc ngủ hoặc cơ hội để bắt trọn cảnh bình minh ấn tượng – tôi thức dậy để chụp cảnh bình minh đó.
Sự sống của chúng đang tăng tốc và dù ta ý thức được điều này, chúng ta trở nên tự mãn. Trong phần tiềm thức, chúng ta thực sự tin chúng ta sống mãi. Khả năng của việc không tồn tại có vẻ không đúng.
Thời gian của ta trên hành tinh này là hữu hạn. Nếu ta thừa nhận ta là loài hữu cơ, nó có thể kích thích ta đòi hỏi nhiều hơn ở cái ta thực sự muốn từ cuộc sống của mình.
Đối với tôi, đó là khám phá và chụp ảnh. Đó là nghệ thuật sáng tạo và chia sẻ với người khác hoặc cho họ thấy những thứ đẹp đẽ tôi thấy xung quanh mình.
Dĩ nhiên, hành trình nhiếp ảnh của bạn khác với tôi.
Bạn có thể ghi lại cuộc hành trình ngoạn mục của lũ trẻ từ lúc còn là em bé tới lúc trưởng thành hoặc màu sắc sinh động của những cánh hoa.
Hoặc là bạn có thể leo núi tuyết và cho thế giới thấy khung cảnh đầy cảm hứng mà bạn chứng kiến. Bạn có thể ghi lại những thứ hài hước và lạ lùng mà con người chúng ta làm khi ở ngoài kia thế giới, sống trong thế giới riêng của mình khi ta di chuyển xung quanh các con phố, không quan tâm thế giới quan sát ta ra sao.
Có rất nhiều cách trở thành một nhiếp ảnh gia. Rất nhiều thứ để ghi lại, để khám phá và chiêm ngưỡng. Hãy đi theo con đường của mình.
Hãy cởi mở và tò mò. Hãy quan sát xung quanh bạn và mở rộng tâm trí với mọi thứ bạn không thường để ý.
Bằng cách cho mình và người khác xem cái bạn thấy trong thế giới này, bạn mở rộng tầm nhìn về thế giới quan xung quanh của họ. Bạn đưa họ ra khỏi thế giới thu nhỏ của chính họ – ngập trong tin tức 24/7, danh sách các thứ cần làm, email và nhu cầu hàng ngày của cuộc sống thường nhật.
Bạn cho họ món quà của sự quan sát – món quà của việc khiến khoảnh khắc dừng lại và nhìn chăm chăm vào sự tuyệt diệu của cái thế giới đã đề ra cho chúng ta.
Nhiếp ảnh giúp cho cuộc sống trở nên thú vị, phấn khởi và tốt hơn rất nhiều.
Liệu những ý tưởng trên đã đủ cho tâm hồn sáng tạo của bạn chưa? Nếu chúng giúp bạn đòi hỏi từ nhiếp ảnh nhiều hơn, và dành thời gian ngoài cuộc sống để cam kết với cuộc săn đuổi ngoạn mục, hãy cho tôi biết bên dưới nhé. Thật vui khi nghe được từ bạn.
